Koffie: het zwarte goud?
Koffie is één van de meest gedronken dranken ter wereld, samen met water, thee en alcohol. Maar dat zegt natuurlijk niet alles. Is koffie gezond? En wanneer drink je te veel?
Koffie? Niet voor iedereen
Het is niet zo makkelijk om voor iedereen één koffierichtlijn op te stellen. We weten allemaal dat “te veel” koffie niet goed voor je is. Koffie levert een verhoogde kans op hart- en vaatziekten op, als je op lange termijn meer dan 5 koppen per dag drinkt. Maar ook als je angstproblemen hebt, kan cafeïne deze erger maken. Je krijgt dan meer angstgevoelens en een hogere kans op paniekaanvallen. En als je slaapproblemen hebt, is koffie natuurlijk één van de eerste dingen waarmee je zou kunnen minderen, zeker ’s avonds.
Hoe werkt dat bij jou?
Er is veel verschil in gevoeligheid voor koffie. En de een krijgt eerder problemen dan de ander. Dat heeft te maken met hoe we cafeïne in ons lichaam afbreken. De werking van de eiwitten die ons lichaam nodig heeft om cafeïne af te kunnen breken, verschilt per persoon. Bij sommige gebeurt dit veel efficiënter dan bij andere. Heb ik in 4 uur een kopje koffie omgezet, bij jou kan het wel 10 uur duren!
Koffie = medicijn
Ayurveda gaat ervan uit dat alle planten een doel dienen. Koffie wordt, net als andere planten, als medicijn gezien. En net als bij elke medicatie, is het belangrijk om de effecten en bijwerkingen ervan te controleren. En waar nodig het verbruik daarop aan te passen. Van koffie is bekend dat het een warm, stimulerend effect heeft op het lichaam. Het is vochtafdrijvend. Het kan energie bevorderen, de spijsvertering stimuleren en de bloeddruk verhogen. Hoewel sommige dosha’s hier baat bij kunnen hebben, moeten andere dosha’s hier wat voorzichtiger mee zijn.
(Weet je niet zeker welk dosha type jij bent? Doe hier de test)
Vata: Is Vata dominant, dan overheersen de elementen ruimte en lucht. Je gedachten gaan snel, je bent bewegelijk en je lichaamstemperatuur ligt wat lager dan bij de andere dosha’s. Voor jou is het belangrijk om warm te blijven. Stimulerende cafeïne in koffie valt bij jou niet zo goed. Het droogt je uit, het koelt je af, je gedachten die toch als snel gaan kunnen nu in een soort over-drive komen. Je verliest je focus en je kunt ’s avonds moeite hebben om in te slapen. Gemberthee is voor jou een goed alternatief.
Pitta: Als Pittta, de dosha van water en vuur, kun je soms heetgebakerd zijn. Met snelle, scherpe reacties. Als je al koffie drinkt, beperk het dan tot 1 of 2 kopjes per dag. Bij voorkeur in de ochtend. De hete eigenschap van de cafeïne brengt je makkelijk uit balans. Die onbalans kun je herkennen aan bijvoorbeeld overmatig maagzuur, sarcasme, boosheid en geïrriteerdheid. Een beetje kardemom poeder bij je koffie neutraliseert de effecten van de cafeïne op je lichaam. Gemberthee of chai latte zijn goede alternatieven.
Kapha: Kapha’s hebben soms moeite om op te starten. Niet alleen ’s morgens, maar ook bijvoorbeeld na de lunch, of halverwege de middag. Koffie geeft je energie, helpt je om weer op gang te komen en stimuleert je spijsvertering na de maaltijd. De elementen water en aarde zijn bij jou dominant. De warme, droge eigenschappen van koffie kunnen je helpen om in balans te blijven.
Bron: Koffie: Annelies van Nuland – Radboud Universiteit Nijmegen